Met het Prinsjesfestival vieren we het feest van de democratie. Toch ligt het accent ieder jaar anders. Dit jaar is er gekozen voor het thema ’Democratie: Van ons! Voor ons! Door ons?! Over toekijken of meedoen in onze democratie’. Eddy Habben Jansen, vrijwilliger van het eerste uur en in het dagelijks leven directeur van ProDemos, vertelt over de keuze van het thema, het belang van burgerbetrokkenheid en de actualiteit van het thema.
Ieder jaar wordt er een ander thema gekozen. Hoe verloopt het proces voor de keuze van een thema?
‘Eind vorig jaar hadden we met een aantal mensen een eerste overleg. Dan wisselen we voor de eerste keer van gedachten. In dit geval was het bijzonder dat ook het ministerie van Binnenlandse Zaken erbij betrokken is, dat sinds dit jaar partner is van het Prinsjesfestival. De mensen van het ministerie stelden als onderwerp burgerbetrokkenheid voor. Hun uitgangspunt is dat mensen betrokken zijn bij de democratie, maar dat dit ook de vraag met zich meebrengt van wie de democratie eigenlijk is. We wilden als festival geen antwoord geven, maar een vraag stellen.’
Waarom hebben jullie gekozen voor dit thema?
‘Burgerbetrokkenheid is een thema dat nu heel erg speelt. We hebben natuurlijk net de gemeenteraadsverkiezingen gehad, vorig jaar waren de landelijke verkiezingen en volgend jaar zijn de verkiezingen voor de provinciale staten. Er speelt een discussie over het referendum dat was ingevoerd en nu is afgeschaft. Gemeentes en provincies zijn op zoek naar een manier om mensen erbij te betrekken. Dat laat zien dat het thema dit jaar in Nederland leeft. We worden steeds meer aangesproken op onze eigen verantwoordelijkheid. Je ziet dat veel mensen wisselen van partijen en dat partijen zelf versplinteren. Dit roept de vraag op: die democratie, van wie is die eigenlijk? De drie vragen die in het thema genoemd worden (van ons, voor ons, door ons) laten een tegenstelling zien van de inwoner als burger of als consument, waarbij de mate van betrokkenheid erg verschilt. Door daar een vraag over te maken, hopen we de discussie over betrokkenheid in gang te zetten.’
Waarom past dit thema zo goed bij het Prinsjesfestival?
‘Al sinds de start van het festival vieren we het feest van de democratie, maar dit jaar willen we echt de nadruk leggen op het meedoen aan de democratie. De burgerparticipatie brengt mensen bij elkaar, die met elkaar over democratie praten. Dat is wat we uiteindelijk met het Prinsjesfestival hopen te bereiken.’